Online dİl kursuna qoşulun
Ödənişsiz olaraq (*) qrammatika öyrənin, testlər həll edin, audio yazılar dinləyin, tərcüməli mətnlər oxuyun, 142534 istifadəçi ilə ingilis dilində ünsiyyət qurun, il boyu davam edən müsabiqədə iştirak edib müxtəlif hədiyyələr qazanma şansı əldə edin...Dərs
Növbəti dərsə keçid və ya cari dərsin davamı səhifənin aşağı hissəsindədir.
Dərs 41: 1/5 - Qrammatika dərsləri. (seçdiyiniz səviyyə: intermediate)
Vasitəli nitq
Misala baxaq:
You want to tell somebody else what Tom said.
There are two ways of doing this:
You can repeat Tom's words (direct speech):
Tom said 'I'm feeling ill.'
Or you can use reported speech:
Tom said that he was feeling ill.
Vasitəli nitqdən istifadə etdikdə cümlənin əsas feli bir qayda olaraq keçmiş zamanda olduğundan, digər hissəsi də keçmiş zamanda işlənir:
- Tom said that he was feeling ill.
- I told her that I didn't have any money.
Bu cür cümlələrdə that sözünü işlətməyə də bilərsiniz:
- Tom said (that) he was feeling ill.
- I told her (that) I didn't have any money.
Müqayisə edin:
You met Judy. Here are some of the things she said to you in direct speech:
|
Later you tell somebody what Judy said. You use reported speech:
|
Keçmiş zaman bir qayda olaraq vasitəli nitqdə olduğu kimi qala bilər, və ya keçmiş bitmiş zamana çevrilə bilər:
vasitəsiz Tom said: 'I woke up feeling ill, so I didn't go to work.'
vasitəli Tom said (that) he woke up feeling ill, so he didn't go to work, və ya Tom said (that) he had woken up feeling ill, so he hadn't gone to work.
Lakin bəzən feli dəyişmək zəruri olmaya bilər. Əgər vasitəli nitqdə işlətdiyiniz cümlə hal-hazırkı vaxt üçün də doğru və ya aktualdırsa, o zaman fel olduğu kimi qalır:
- vasitəsiz Tom said 'New York is more lively than London.' vasitəli Tom said that New York is more lively than London.
(New York is still more lively. The situation hasn't changed.) - vasitəsiz Ann said T want to go to New York next year.' vasitəli Ann said that she wants to go to New York next year.
(Ann still wants to go to New York next year.)
Nəzətə alın ki, bu felləri keçmiş zamanda da işlədə bilərsiniz:
- Tom said that New York was more lively than London.
- Ann said that she wanted to go to New York next year.
Əgər deyilənlə keçmişdə olan arasında fərq varsa fel keçmiş zamanda işlənməlidir. Bu misala baxaq:
You met Sonia a few days ago. She said: 'Jim is ill.' (direct speech)
Later that day you see Jim. He is looking well and carrying a tennis racket. You say:
'I didn't expect to see you, Jim. Sonia said you were ill.' (not' Sonia said you are ill', because clearly he is not ill.)
Say and tell
Kimlə danışdığınızı deyirsinizdə, bu zaman tell felindən istifadə edin:
- Sonia told me that you were ill. ('Sonia said me' - yox)
- What did you tell the police? ('say the police' - yox)
Digər hallarda isə say felindən istifadə edin:
- Sonia said that you were ill. ('Sonia told that...' - yox)
- What did you say?
Amma bu formada da işlətmək mümkündür 'say something to somebody':
- Ann said goodbye to me and left, ('Ann said me goodbye' - yox)
- What did you say to the police?
Tell/ask somebody to do something
Vasitəli nitqdə həmçinin məsdərlərdən istifadə olunur , xüsusən tell və ask felləri olan cümlələrdə (əmr və xahişləri ifadə etmək üçün):
- vasitəsiz 'Stay in bed for a few days,' the doctor said to me.
vasitəli The doctor told me to stay in bed for a few days. - vasitəsiz 'Don't shout,' I said to Jim.
vasitəli I told Jim not to shout. - vasitəsiz 'Please don't tell anybody what happened,' Ann said to me.
vasitəli Ann asked me not to tell anybody what (had) happened.
'...said to do something' ifadəsi də mümkündür:
- The doctor said to stay in bed for a few days, ('The doctor said me...' - yox)
